heu nimis longo satiate ludo,quem iuuat clamor galeaeque
leues,acer et Mauri peditis cruentum
uoltus in
hostem, 40
siue mutata iuuenem figuraales in terris imitaris, almaefilius
|
|
|
Maiae, patiens uocari Caesaris ultor.
Serus in caelum redeas
diuque 45laetus intersis populo Quirini,neue te nostris
nitiis iniquum ocior aura
tollat; hic magnos potius triumphos,hic ames dici pater atque
|
|
|
princeps, 50neu sinas Medos equitare
inultos te duce, Caesar.
III
|
|
|
Sic te diua potens Cypri,sic fratres
Helenae, lucida sidera, uentorumque regat
paterobstrictis aliis praeter Iapyga,
nauis, quae tibi
creditum 5debes Vergilium; finibus
|
|
|
Atticis reddas incolumem precoret
serues animae dimidium meae. Illi robur et
aes triplexcirca pectus erat, qui fragilem
truci 10 commisit pelago
ratemprimus, nec timuit praecipitem
|
|
|
Africum decertantem Aquilonibusnec
tristis Hyadas nec rabiem Noti, quo non
arbiter
Hadriae 15maior, tollere seu ponere uolt
freta. Quem mortis timuit gradumqui
|
|
|
siccis oculis monstra natantia, qui uidit
mare turbidum etinfamis scopulos
Acroceraunia? 20 Nequicquam deus
absciditprudens Oceano
dissociabili terras, si tamen impiaenon
|
|
|
tangenda rates transiliunt uada. Audax
omnia
perpeti 25gens humana ruit per uetitum
nefas; audax Iapeti genusignem fraude
mala gentibus intulit; post ignem aetheria
|
|
|
domosubductum macies et noua
febrium 30 terris incubuit
cohorssemotique prius tarda
necessitas leti corripuit
gradum.Expertus uacuum Daedalus aera
|
|
|
pennis non homini
datis; 35perrupit Acheronta Herculeus
labor. Nil mortalibus ardui est;caelum
ipsum petimus stultitia neque per nostrum
patimur scelusiracunda Iouem ponere
|
|
|
fulmina. 40
IV
Soluitur acris hiems grata uice ueris et
|
|
|
Fauoni trahuntque siccas machinae
carinas,ac neque iam stabulis gaudet pecus aut arator
igni nec prata canis albicant
pruinis.Iam Cytherea choros ducit Venus imminente
luna 5 iunctaeque Nymphis Gratiae
|
|
|
decentesalterno terram quatiunt pede, dum grauis
Cyclopum Volcanus ardens uisit
officinas.Nunc decet aut uiridi nitidum caput impedire
myrto aut flore, terrae quem ferunt
solutae; 10nunc et in umbrosis Fauno decet immolare
|
|
|
lucis, seu poscat agna siue malit
haedo.Pallida Mors aequo pulsat pede pauperum
tabernas regumque turris. O beate
Sesti,uitae summa breuis spem nos uetat inchoare
longam. 15 Iam te premet nox
|
|
|
fabulaeque Maneset domus exilis Plutonia, quo simul
mearis, nec regna uini sortiere
talisnec tenerum Lycidan mirabere, quo calet
iuuentus nunc omnis et mox uirgines
tepebunt. 20
|
|
|
V
Quis multa gracilis te puer in rosaperfusus liquidis urget
odoribus grato, Pyrrha, sub
|
|
|
antro? cui flauam religas comam,
simplex munditiis? Heu quotiens
fidem 5mutatosque deos flebit et
aspera nigris aequora
uentis emirabitur insolens,
|
|
|
qui nunc te fruitur credulus aurea,qui semper uacuam, semper
amabilem 10 sperat, nescius
aurae fallacis. Miseri, quibus
intemptata nites. Me tabula saceruotiua paries indicat
uuida suspendisse
|
|
|
potenti uestimenta maris
deo. 15
VI
|
|
|
Scriberis Vario fortis et hostiumuictor, Maeonii carminis
alite,quam rem cumque ferox nauibus aut
equis miles te duce gesserit.
Nos, Agrippa, neque haec dicere nec
grauem 5Pelidae stomachum cedere nescii,nec cursus duplicis
|
|
|
per mare Vlixei nec saeuam Pelops domum
conamur, tenues grandia, dum pudorinbellisque lyrae Musa potens
uetat 10laudes egregii Caesaris et
tuas culpa deterere ingeni.
Quis Martem tunica tectum adamantinadigne scripserit aut puluere
|
|
|
Troiconigrum Merionen aut ope
Palladis 15 Tydiden superis parem?
Nos conuiuia, nos proelia uirginumsectis in iuuenes unguibus
acriumcantamus, uacui siue quid urimur
non praeter solitum
|
|
|
leues. 20
VII
Laudabunt alii claram Rhodon aut
|
|
|
Mytilenen aut Ephesum bimarisue
Corinthimoenia uel Baccho Thebas uel Apolline
Delphos insignis aut Thessala
Tempe;sunt quibus unum opus est intactae Palladis
urbem 5 carmine perpetuo celebrare
|
|
|
etundique decerptam fronti praeponere
oliuam; plurimus in Iunonis
honoremaptum dicet equis Argos ditesque
Mycenas: me nec tam patiens
Lacedaemon 10nec tam Larisae percussit campus
|
|
|
opimae quam domus Albuneae resonantiset
praeceps Anio ac Tiburni lucus et
uda mobilibus pomaria riuis.Albus ut
obscuro deterget nubila
caelo 15 saepe Notus neque parturit
|
|
|
imbrisperpetuo, sic tu sapiens finire
memento tristitiam uitaeque
laboresmolli, Plance, mero, seu te fulgentia
signis castra tenent seu densa
tenebit 20Tiburis umbra tui. Teucer Salamina
|
|
|
patremque cum fugeret, tamen uda
Lyaeotempora populea fertur uinxisse
corona, sic tristis affatus amicos:'Quo
nos cumque feret melior fortuna
parente, 25 ibimus, o socii
|
|
|
comitesque.Nil desperandum Teucro duce et auspice
Teucro: certus enim promisit
Apolloambiguam tellure noua Salamina
futuram. O fortes peioraque passimecum
saepe uiri, nunc uino pellite
|
|
|
curas; 30 cras ingens iterabimus
aequor.'
VIII
|
|
|
Lydia, dic, per omniste deos oro,
Sybarin cur properes amando perdere, cur
apricumoderit Campum, patiens pulueris atque
solis, cur neque
militaris 5inter aequalis equitet, Gallica nec
|
|
|
lupatis temperet ora frenis.Cur timet
flauum Tiberim tangere? Cur oliuum sanguine
uiperinocautius uitat neque iam liuida gestat
armis 10 bracchia, saepe
discosaepe trans finem iaculo nobilis
|
|
|
expedito? quid latet, ut marinaefilium
dicunt Thetidis sub lacrimosa Troia
funera, ne
uirilis 15cultus in caedem et Lycias proriperet cateruas?
|
|
|
IX
Vides ut alta stet niue candidumSoracte nec iam sustineant
onus siluae laborantes
geluque flumina constiterint acuto?
|
|
|
Dissolue frigus ligna super
foco 5large reponens atque
benignius deprome quadrimum
Sabina, o Thaliarche, merum diota.
|
|
|
Permitte diuis cetera, qui simulstrauere uentos aequore
feruido 10 deproeliantis, nec
cupressi nec ueteres agitantur orni.
Quid sit futurum cras, fuge quaerere, etquem fors dierum cumque
dabit, lucro adpone nec dulcis
|
|
|
amores sperne, puer, neque tu
choreas, 15
donec uirenti canities abestmorosa. Nunc et Campus et
areae lenesque sub noctem
susurri composita repetantur hora,
|
|
|
nunc et latentis proditor
intumo 20gratus puellae risus ab
angulo pignusque dereptum
lacertis aut digito male pertinaci.
|
|
|
X
Mercuri, facunde nepos Atlantis,qui feros cultus hominum
recentumuoce formasti catus et
decorae more palaestrae,
|
|
|
te canam, magni Iouis et
deorum 5nuntium curuaeque lyrae parentem,callidum quicquid
placuit iocoso condere furto.
Te, boues olim nisi reddidissesper dolum amotas, puerum
minaci 10uoce dum terret, uiduus
|
|
|
pharetra risit Apollo.
Quin et Atridas duce te superbosIlio diues Priamus
relictoThessalosque ignis et iniqua
Troiae 15 castra fefellit.
Tu pias laetis animas reponissedibus uirgaque leuem coercesaurea
|
|
|
turbam, superis deorum gratus et
imis. 20
XI
|
|
|
Tu ne quaesieris (scire nefas) quem mihi, quem tibifinem di dederint,
Leuconoe, nec Babyloniostemptaris numeros. Vt melius quicquid erit
pati!Seu pluris hiemes seu tribuit Iuppiter ultimam,quae nunc
oppositis debilitat pumicibus
mare 5Tyrrhenum, sapias, uina liques et spatio breuispem
|
|
|
longam reseces. Dum loquimur, fugerit inuidaaetas: carpe diem, quam
minimum credula postero.
XII
|
|
|
Quem uirum aut heroa lyra uel acritibia sumis celebrare,
Clio?Quem deum? Cuius recinet
iocosa nomen imago
aut in umbrosis Heliconis
oris 5aut super Pindo gelidoue in Haemo?Vnde uocalem temere
|
|
|
insecutae Orphea siluae
arte materna rapidos morantemfluminum lapsus celerisque
uentos, 10blandum et auritas fidibus
canoris ducere quercus.
Quid prius dicam solitis parentislaudibus, qui res hominum ac
|
|
|
deorum,qui mare ac terras uariisque
mundum 15 temperat horis?
Vnde nil maius generatur ipsonec uiget quicquam simile aut
secundum;proximos illi tamen occupabit
Pallas
|
|
|
honores. 20
Proeliis audax, neque te silebo,Liber, et saeuis inimica
uirgobeluis, nec te, metuende
certa Phoebe sagitta.
Dicam et Alciden puerosque
|
|
|
Ledae, 25hunc equis, illum superare pugnisnobilem; quorum
simul alba nautis stella refulsit,
defluit saxis agitatus umor,concidunt uenti fugiuntque
nubes 30et minax, quod sic uoluere,
ponto unda recumbit.
|
|
|
Romulum post hos prius an quietumPompili regnum memorem, an
superbosTarquini fasces, dubito, an
Catonis 35 nobile letum.
Regulum et Scauros animaeque magnaeprodigum Paulum superante
Poenogratus insigni referam Camena
|
|
|
Fabriciumque. 40
Hunc et incomptis Curium capillisutilem bello tulit et
Camillumsaeua paupertas et auitus
apto cum lare fundus.
Crescit occulto uelut arbor
|
|
|
aeuo 45fama Marcelli; micat inter omnisIulium sidus, uelut
inter ignis luna minores.
Gentis humanae pater atque custos,orte Saturno, tibi cura
magni 50Caesaris fatis data: tu
secundo Caesare regnes.
|
|
|
Ille seu Parthos Latio imminentisegerit iusto domitos
triumphosiue subiectos Orientis
orae 55 Seras et Indos,
te minor laetum reget aequus orbem:tu graui curru quaties
Olympum,tu parum castis inimica mittes
|
|
|
fulmina
lucis. 60
XIII
|
|
|
Cum tu, Lydia, Telephiceruicem roseam,
cerea Telephi laudas bracchia, uae,
meumferuens difficili bile tumet
iecur. Tunc nec mens mihi nec
colorcerta sede manet, umor et in
|
|
|
genas 5 furtim labitur,
arguensquam lentis penitus macerer
ignibus. Vror, seu tibi
candidosturparunt umeros inmodicae
mero 10 rixae, siue puer
|
|
|
furensinpressit memorem dente labris
notam. Non, si me satis audias,speres
perpetuum dulcia barbare laedentem oscula,
quae
Venus 15quinta parte sui nectaris
|
|
|
imbuit. Felices ter et ampliusquos
inrupta tenet copula nec malis diuolsus
querimoniissuprema citius soluet amor
die. 20
|
|
|
XIV
O nauis, referent in mare te nouifluctus. O quid agis? Fortiter
occupa portum. Nonne uides
ut nudum remigio latus,
|
|
|
et malus celeri saucius
Africo 5antemnaque gemant ac sine
funibus uix durare
carinae possint imperiosius
aequor? Non tibi sunt integra lintea,non di, quos iterum pressa uoces
|
|
|
malo. 10 Quamuis Pontica
pinus, siluae filia nobilis,
iactes et genus et nomen inutile:nil pictis timidus nauita
puppibus fidit. Tu, nisi
uentis 15 debes ludibrium, caue.
|
|
|
Nuper sollicitum quae mihi taedium,nunc desiderium curaque non
leuis, interfusa
nitentis uites aequora
Cycladas. 20
|
|
|
XV
Pastor cum traheret per freta nauibusIdaeis Helenen perfidus
hospitam,ingrato celeris obruit
otio uentos ut caneret fera
|
|
|
Nereus fata: 'Mala ducis aui
domum 5quam multo repetet Graecia milite,coniurata tuas
rumpere nuptias et regnum Priami uetus.
Heu, heu, quantus equis, quantus adest uirissudor! Quanta moues
funera
|
|
|
Dardanae 10genti! Iam galeam Pallas et
aegida currusque et rabiem parat.
Nequicquam Veneris praesidio feroxpectes caesariem grataque
feminisinbelli cithara carmina
diuides; 15 nequicquam thalamo grauis
|
|
|
hastas et calami spicula Cnosiiuitabis strepitumque et celerem
sequiAiacem: tamen, heu serus,
adulteros crines puluere collines.
Non Laertiaden, exitium
tuae 20gentis, non Pylium Nestora respicis?Vrgent inpauidi
|
|
|
te Salaminius Teucer, te Sthenelus sciens
pugnae, siue opus est imperitare
equis, 25non auriga piger; Merionen quoquenosces. Ecce furit
te reperire atrox Tydides melior patre,
quem tu, ceruus uti uallis in alterauisum parte lupum graminis
|
|
|
inmemor, 30sublimi fugies mollis
anhelitu, non hoc pollicitus tuae.
Iracunda diem proferet Iliomatronisque Phrygum classis
Achillei;post certas hiemes uret
Achaicus 35 ignis Iliacas domos.'
|
|
|
XVI
O matre pulchra filia pulchrior,quem criminosis cumque uoles
modum pones iambis, siue
|
|
|
flamma siue mari libet Hadriano.
Non Dindymene, non adytis
quatit 5mentem sacerdotum incola
Pythius, non Liber aeque, non
acuta sic geminant Corybantes aera,
|
|
|
tristes ut irae, quas neque Noricusdeterret ensis nec mare
naufragum 10 nec saeuus ignis nec
tremendo Iuppiter ipse ruens tumultu.
Fertur Prometheus addere principilimo coactus particulam
undique desectam et insani
|
|
|
leonis uim stomacho apposuisse
nostro. 15
Irae Thyesten exitio grauistrauere et altis urbibus
ultimae stetere causae, cur
perirent funditus inprimeretque
|
|
|
muris 20
hostile aratrum exercitus insolens.Conpesce mentem: me quoque
pectoris temptauit in dulci
iuuenta feruor et in celeres iambos
misit furentem. Nunc ego
|
|
|
mitibus 25mutare quaero tristia, dum
mihi fias recantatis
amica opprobriis animumque reddas.
|
|
|
XVII
Velox amoenum saepe Lucretilemmutat Lycaeo Faunus et
igneam defendit aestatem
capellis usque meis pluuiosque uentos.
Inpune tutum per nemus
|
|
|
arbutos 5quaerunt latentis et thyma
deuiae olentis uxores
mariti nec uiridis metuunt colubras
nec Martialis haediliae lupos,utcumque dulci, Tyndari,
fistula 10 ualles et Vsticae
|
|
|
cubantis leuia personuere saxa.
Di me tuentur, dis pietas meaet Musa cordi est. Hic tibi
copia manabit ad plenum
benigno ruris honorum opulenta
cornu; 15
|
|
|
hic in reducta ualle Caniculaeuitabis aestus et fide
Teia dices laborantis in
uno Penelopen uitreamque
Circen; 20
hic innocentis pocula Lesbiiduces sub umbra nec
|
|
|
Semeleius cum Marte confundet
Thyoneus proelia nec metues proteruum
suspecta Cyrum, ne male
dispari 25incontinentis iniciat
manus et scindat haerentem
|
|
|
coronam crinibus inmeritamque uestem.
XVIII
Nullam, Vare, sacra uite prius seueris arboremcirca mite solum
|
|
|
Tiburis et moenia Catili;siccis omnia nam dura deus proposuit
nequemordaces aliter diffugiunt sollicitudines.Quis post uina grauem
militiam aut pauperiem
crepat? 5Quis non te potius, Bacche pater, teque decens
Venus?Ac ne quis modici transiliat munera Liberi,Centaurea monet cum
|
|
|
Lapithis rixa super merodebellata, monet Sithoniis non leuis
Euhius,cum fas atque nefas exiguo fine
libidinum 10discernunt auidi. Non ego te, candide
Bassareu,inuitum quatiam nec uariis obsita frondibussub diuum
rapiam. Saeua tene cum Berecyntiocornu tympana, quae subsequitur caecus
|
|
|
amor suiet tollens uacuum plus nimio gloria
uerticem 15arcanique fides prodiga, perlucidior uitro.
XIX
|
|
|
Mater saeua CupidinumThebanaeque iubet
me Semelae puer et lasciua
Licentiafinitis animum reddere
amoribus. Vrit me Glycerae
nitor 5splendentis Pario marmore
|
|
|
purius; urit grata proteruitaset uoltus
nimium lubricus aspici. In me tota ruens
VenusCyprum deseruit, nec patitur
Scythas 10 aut uersis animosum
equisParthum dicere nec quae nihil
|
|
|
attinent. Hic uiuum mihi caespitem,
hicuerbenas, pueri, ponite turaque
bimi cum patera meri:mactata ueniet lenior
hostia. 15
|
|
|
XX
Vile potabis modicis Sabinumcantharis, Graeca quod ego ipse
testaconditum leui, datus in
theatro cum tibi plausus,
|
|
|
care Maecenas eques, ut
paterni 5fluminis ripae simul et iocosaredderet laudes tibi
Vaticani montis imago.
Caecubum et prelo domitam Calenotu bibes uuam; mea nec
Falernae 10temperant uites neque
|
|
|
Formiani pocula colles.
XXI
Dianam tenerae dicite uirgines,intonsum, pueri, dicite
|
|
|
Cynthium Latonamque
supremo dilectam penitus Ioui;
uos laetam fluuiis et nemorum
coma, 5quaecumque aut gelido prominet
Algido, nigris aut
|
|
|
Erymanthi siluis aut uiridis Gragi;
uos Tempe totidem tollite laudibusnatalemque, mares, Delon
Apollinis 10 insignemque
pharetra fraternaque umerum lyra.
Hic bellum lacrimosum, hic miseram famempestemque a populo et
|
|
|
principe Caesare in Persas atque
Britannos uestra motus aget
prece. 15
|
|
|
XXII
Integer uitae scelerisque purusnon eget Mauris iaculis neque
arcunec uenenatis grauida
sagittis, Fusce, pharetra,
siue per Syrtis iter
|
|
|
aestuosas 5siue facturus per inhospitalemCaucasum uel quae loca
fabulosus lambit Hydaspes.
Namque me silua lupus in Sabina,dum meam canto Lalagem et
ultra 10terminum curis uagor
expeditis, fugit inermem,
|
|
|
quale portentum neque militarisDaunias latis alit aesculetisnec
Iubae tellus generat,
leonum 15 arida nutrix.
Pone me pigris ubi nulla campisarbor aestiua recreatur aura,quod
latus mundi nebulae malusque Iuppiter
|
|
|
urget; 20
pone sub curru nimium propinquisolis in terra domibus
negata:dulce ridentem Lalagen
amabo, dulce loquentem.
|
|
|
XXIII
Vitas inuleo me similis, Chloe,quaerenti pauidam montibus
auiis matrem non sine
uano aurarum et silua metu.
|
|
|
Nam seu mobilibus ueris
inhorruit 5aduentus folliis, seu uirides
rubum dimouere
lacertae, et corde et genibus tremit.
Atqui non ego te, tigris ut asperaGaetulusue leo, frangere
|
|
|
persequor: 10 tandem desine
matrem tempestiua sequi uiro.
XXIV
|
|
|
Quis desiderio sit pudor aut modustam cari capitis? Praecipe
lububriscantus, Melpomene, cui liquidam
pater uocem cum cithara dedit.
Ergo Quintilium perpetuus
sopor 5urget? Cui Pudor et Iustitiae soror,incorrupta Fides,
|
|
|
nudaque Veritas quando ullum inueniet
parem?
Multis ille bonis flebilis occidit,nulli flebilior quam tibi,
Vergili. 10Tu frustra pius, heu, non ita
creditum poscis Quintilium deos.
|
|
|
Quid si Threicio blandius Orpheoauditam moderere arboribus
fidem?Num uanae redeat sanguis
imagini, 15 quam uirga semel horrida,
non lenis precibus fata recludere,nigro compulerit Mercurius
gregi?durum: sed leuius fit patientia
|
|
|
quicquid corrigere est
nefas. 20
XXV
|
|
|
Parcius iunctas quatiunt fenestrasiactibus crebris iuuenes
proteruinec tibi somnos adimunt
amatque ianua limen,
quae prius multum facilis
mouebat 5cardines. Audis minus et minus iam:'Me tuo longas
|
|
|
pereunte noctes, Lydia, dormis?'
Inuicem moechos anus arrogantisflebis in solo leuis
angiportu 10Thracio bacchante magis
sub interlunia uento,
cum tibi flagrans amor et libido,quae solet matres furiare
|
|
|
equorum,saeuiet circa iecur
ulcerosum 15 non sine questu,
laeta quod pubes hedera uirentigaudeat pulla magis atque
myrto,aridas frondes hiemis sodali
dedicet
|
|
|
Euro. 20
XXVI
Musis amicus tristitiam et metustradam proteruis in mare
|
|
|
Creticum portare uentis, quis sub
Arcto rex gelidae metuatur orae,
quid Tiridaten terreat,
unice 5securus. O quae fontibus
integris gaudes, apricos necte
|
|
|
flores, necte meo Lamiae coronam,
Piplea dulcis. Nil sine te meiprosunt honores; hunc fidibus
nouis, 10 hunc Lesbio sacrare
plectro teque tuasque decet sorores.
|
|
|
XXVII
Natis in usum laetitiae scyphispugnare Thracum est; tollite
barbarum morem uerecundumque
Bacchum sanguineis prohibete rixis.
|
|
|
Vino et lucernis Medus
acinaces 5immane quantum discrepat;
impium lenite clamorem,
sodales, et cubito remanete presso.
Voltis seueri me quoque sumerepartem Falerni? Dicat
|
|
|
Opuntiae 10 frater Megyllae quo
beatus uolnere, qua pereat sagitta.
Cessat uoluntas? Non alia bibammercede. Quae te cumque domat
Venus non erubescendis
adurit ignibus ingenuoque
|
|
|
semper 15
amore peccas. Quicquid habes, age,depone tutis auribus. A!
miser, quanta laborabas
Charybdi, digne puer meliore
flamma. 20
|
|
|
Quae saga, quis te soluere Thessalismagus uenenis, quis poterit
deus? uix inligatum te
triformi Pegasus expediet Chimaera.
|
|
|
XXVIII
Te maris et terrae numeroque carentis
harenae mensorem cohibent,
Archyta,pulueris exigui prope latum parua
Matinum munera nec quicquam tibi
|
|
|
prodestaerias temptasse domos animoque
rotundum 5 percurrisse polum
morituro.Occidit et Pelopis genitor, conuiua
deorum, Tithonusque remotus in auraset
Iouis arcanis Minos admissus habentque
|
|
|
Tartara Panthoiden iterum
Orco 10demissum, quamuis clipeo Troiana
refixo tempora testatus nihil
ultraneruos atque cutem morti concesserat
atrae, iudice te non sordidus
|
|
|
auctornaturae uerique. Sed omnis una manet
nox 15 et calcanda semel uia
leti.Dant alios Furiae toruo spectacula
Marti, exitio est auidum mare
nautis;mixta senum ac iuuenum densentur funera,
|
|
|
nullum saeua caput Proserpina
fugit. 20Me quoque deuexi rapidus comes
Orionis Illyricis Notus obruit undis.At
tu, nauta, uagae ne parce malignus
harenae ossibus et capiti
|
|
|
inhumatoparticulam dare: sic, quodcumque minabitur
Eurus 25 fluctibus Hesperiis,
Venusinaeplectantur siluae te sospite multaque
merces, unde potest, tibi defluat
aequoab Ioue Neptunoque sacri custode
|
|
|
Tarenti. Neglegis inmeritis
nociturampostmodo te natis fraudem committere? Fors
et 30 debita iura uicesque
superbaete maneant ipsum: precibus non linquar
inultis teque piacula nulla
|
|
|
resoluent.Quamquam festinas, non est mora longa;
licebit 35 iniecto ter puluere
curras.
|
|
|
XXIX
Icci, beatis nunc Arabum inuidesgazis et acrem militiam
paras non ante deuictis
Sabaeae regibus horribilique Medo
nectis catenas? Quae tibi
|
|
|
uirginum 5sponso necato barbara
seruiet? puer quis ex aula
capillis ad cyathum statuetur unctis,
doctus sagittas tendere Sericasarcu paterno? Quis neget
arduis 10 pronos relabi posse
|
|
|
riuos montibus et Tiberim reuerti,
cum tu coemptos undique nobilislibros Panaeti Socraticam et
domum mutare loricis
Hiberis, pollicitus meliora,
tendis? 15
|
|
|
XXX
O Venus regina Cnidi Paphique,sperne dilectam Cypron et
uocantisture te multo Glycerae
|
|
|
decoram transfer in aedem.
Feruidus tecum puer et
solutis 5Gratiae zonis properentque Nymphaeet parum comis sine
te Iuuentas Mercuriusque.
|
|
|
XXXI
Quid dedicatum poscit Apollinemuates? Quid orat, de patera
nouum fundens liquorem? Non
opimae Sardiniae segetes feraces,
|
|
|
non aestuosae grata
Calabriae 5armenta, non aurum aut ebur
Indicum, non rura, quae Liris
quieta mordet aqua taciturnus amnis.
Premant Calena falce quibus deditFortuna uitem, diues et
|
|
|
aureis 10 mercator exsiccet
culillis uina Syra reparata merce,
dis carus ipsis, quippe ter et quateranno reuisens aequor
Atlanticum inpune: me pascust
oliuae, me cichorea leuesque
|
|
|
maluae. 15
Frui paratis et ualido mihi,Latoe, dones, at, precor,
integra cum mente, nec turpem
senectam degere nec cithara
carentem. 20
|
|
|
XXXII
Poscimur. Si quid uacui sub umbralusimus tecum, quod et hunc in
annumuiuat et pluris, age, dic
|
|
|
Latinum, barbite, carmen,
Lesbio primum modulate
ciui, 5qui, ferox bello, tamen inter arma,siue iactatam
religarat udo litore nauem,
Liberum et Musas Veneremque et illisemper haerentem puerum
|
|
|
canebat 10et Lycum nigris oculis
nigroque crine decorum.
O decus Phoebi et dapibus supremigrata testudo Iouis, o
laborumdulce lenimen, mihi cumque
salue 15 rite uocanti.
|
|
|
XXXIII
Albi, ne doleas plus nimio memorinmitis Glycerae neu
miserabilisdescantes elegos, cur tibi
|
|
|
iunior laesa praeniteat fide.
Insignem tenui fronte
Lycorida 5Cyri torret amor, Cyrus in asperamdeclinat Pholoen:
sed prius Apulis iungentur capreae lupis
quam turpi Pholoe peccet adultero.Sic uisum Veneri, cui placet
|
|
|
imparis 10formas atque animos sub iuga
aenea saeuo mittere cum ioco.
Ipsum me melior cum peteret Venus,grata detinuit compede
Myrtalelibertina, fretis acrior
Hadriae 15 curuantis Calabros sinus.
|
|
|
XXXIV
Parcus deorum cultor et infrequens,insanientis dum
sapientiae consultus erro, nunc
|
|
|
retrorsum uela dare atque iterare cursus
cogor relictos: namque
Diespiter 5igni corusco nubila
diuidens plerumque, per purum
tonantis egit equos uolucremque currum,
|
|
|
quo bruta tellus et uaga flumina,quo Styx et inuisi horrida
Taenari 10 sedes Atlanteusque
finis concutitur. Valet ima summis
mutare et insignem attenuat deus,obscura promens; hinc apicem
rapax Fortuna cum stridore
|
|
|
acuto sustulit, hic posuisse
gaudet. 15
XXXV
|
|
|
O diua, gratum quae regis Antium,praesens uel imo tollere de
gradu mortale corpus uel
superbos uertere funeribus triumphos,
te pauper ambit sollicita
prece 5ruris colonus, te dominam
|
|
|
aequoris quicumque Bythyna
lacessit Carpathium pelagus carina.
Te Dacus asper, te profugi Scythae,urbesque gentesque et Latium
ferox 10 regumque matres barbarorum
et purpurei metuunt tyranni,
|
|
|
iniurioso ne pede proruasstantem columnam, neu populus
frequens ad arma cessantis, ad
arma concitet imperiumque
frangat. 15
Te semper anteit serua Necessitas,clauos trabalis et cuneos
|
|
|
manu gestans aena nec
seuerus uncus abest liquidumque
plumbum; 20
te Spes et albo rara Fides colituelata panno nec comitem
abnegat, utcumque mutata
|
|
|
potentis ueste domos inimica linquis;
at uolgus infidum et meretrix
retro 25periura cedit, diffugiunt
cadis cum faece siccatis
amici, ferre iugum pariter dolosi.
|
|
|
Serues iturum Caesarem in ultimosorbis Britannos et iuuenum
recens 30 examen Eois
timendum partibus Oceanoque rubro.
Heu heu, cicatricum et sceleris pudetfratrumque. Quid nos dura
refugimus aetas, quid intactum
|
|
|
nefasti liquimus? Vnde manum
iuuentus 35
metu deorum continuit? Quibuspepercit aris? O utinam
noua incude diffingas retusum
in Massagetas Arabasque
|
|
|
ferrum! 40
XXXVI
Et ture et fidibus iuuatplacare et
|
|
|
uituli sanguini debito custodes Numidae
deos,qui nunc Hesperia sospes ab
ultima caris multa
sodalibus, 5nulli plura tamen diuidit
oscula quam dulci Lamiae, memoractae
|
|
|
non alio rege puertiae mutataeque simul
togae.Cressa ne careat pulchra dies
nota 10 neu promptae modus
amphoraeneu morem in Salium sit requies
pedum neu multi Damalis meriBassum
|
|
|
Threicia uincat amystide neu desint epulis
rosae 15neu uiuax apium neu breue
lilium. Omnes in Damalin putresdeponent
oculos nec Damalis nouo diuelletur
adulterolasciuis hederis
|
|
|
ambitiosior. 20
XXXVII
Nunc est bibendum, nunc pede liberopulsanda tellus, nunc
|
|
|
Saliaribus ornare puluinar
deorum tempus erat dapibus, sodales.
Antehac nefas depromere
Caecubum 5cellis auitis, dum
Capitolio regina dementis
|
|
|
ruinas funus et imperio parabat
contaminato cum grege turpiummorbo uirorum, quidlibet
impotens 10 sperare fortunaque
dulci ebria. Sed minuit furorem
uix una sospes nauis ab ignibus,mentemque lymphatam
|
|
|
Mareoticoredegit in ueros
timores 15 Caesar, ab Italia uolantem
remis adurgens, accipiter uelutmollis columbas aut leporem
citus uenator in campis
niualis Haemoniae, daret ut
|
|
|
catenis 20
fatale monstrum. Quae generosiusperire quaerens nec
muliebriter expauit ensem nec
latentis classe cita reparauit oras,
ausa et iacentem uisere
|
|
|
regiam 25uoltu sereno, fortis et
asperas tractare serpentes, ut
atrum corpore conbiberet uenenum,
deliberata morte ferocior:saeuis Liburnis scilicet
inuidens 30 priuata deduci
|
|
|
superbo, non humilis mulier, triumpho.
XXXVIII
Persicos odi, puer, apparatus,displicent nexae philyra
|
|
|
coronae,mitte sectari, rosa quo
locorum sera moretur.
Simplici myrto nihil
adlabores 5sedulus, curo: neque te ministrumdedecet myrtus neque
me sub arta uite
|
|
|