Qu. Horatius Flaccus
Carmina * Оди
Превод: Пролетна песен (IV, 7), В. Йотова, сп. Прометей, 1943
 
двуезичен | оригинал | превод

I II III IV  

heu nimis longo satiate ludo,quem iuuat clamor galeaeque
leues,acer et Mauri peditis cruentum     
uoltus in
hostem,               40
siue mutata iuuenem figuraales in terris imitaris, almaefilius
 
Maiae, patiens uocari     Caesaris ultor.
Serus in caelum redeas
diuque               45laetus intersis populo Quirini,neue te nostris
nitiis iniquum     ocior aura
tollat; hic magnos potius triumphos,hic ames dici pater atque
 
princeps,               50neu sinas Medos equitare
inultos     te duce, Caesar.


III
 
     Sic te diua potens Cypri,sic fratres
Helenae, lucida sidera,     uentorumque regat
paterobstrictis aliis praeter Iapyga,     
nauis, quae tibi
creditum               5debes Vergilium; finibus
 
Atticis     reddas incolumem precoret
serues animae dimidium meae.     Illi robur et
aes triplexcirca pectus erat, qui fragilem
truci               10     commisit pelago
ratemprimus, nec timuit praecipitem
 
Africum     decertantem Aquilonibusnec
tristis Hyadas nec rabiem Noti,      quo non
arbiter
Hadriae               15maior, tollere seu ponere uolt
freta.     Quem mortis timuit gradumqui
 
siccis oculis monstra natantia,     qui uidit
mare turbidum etinfamis scopulos
Acroceraunia?               20     Nequicquam deus
absciditprudens Oceano
dissociabili     terras, si tamen impiaenon
 
tangenda rates transiliunt uada.      Audax
omnia
perpeti               25gens humana ruit per uetitum
nefas;     audax Iapeti genusignem fraude
mala gentibus intulit;     post ignem aetheria
 
domosubductum macies et noua
febrium               30     terris incubuit
cohorssemotique prius tarda
necessitas     leti corripuit
gradum.Expertus uacuum Daedalus aera     
 
pennis non homini
datis;               35perrupit Acheronta Herculeus
labor.     Nil mortalibus ardui est;caelum
ipsum petimus stultitia neque     per nostrum
patimur scelusiracunda Iouem ponere
 
fulmina.               40


IV
Soluitur acris hiems grata uice ueris et
 
Fauoni     trahuntque siccas machinae
carinas,ac neque iam stabulis gaudet pecus aut arator
igni     nec prata canis albicant
pruinis.Iam Cytherea choros ducit Venus imminente
luna               5     iunctaeque Nymphis Gratiae
 
decentesalterno terram quatiunt pede, dum grauis
Cyclopum     Volcanus ardens uisit
officinas.Nunc decet aut uiridi nitidum caput impedire
myrto      aut flore, terrae quem ferunt
solutae;               10nunc et in umbrosis Fauno decet immolare
 
lucis,     seu poscat agna siue malit
haedo.Pallida Mors aequo pulsat pede pauperum
tabernas     regumque turris. O beate
Sesti,uitae summa breuis spem nos uetat inchoare
longam.               15     Iam te premet nox
 
fabulaeque Maneset domus exilis Plutonia, quo simul
mearis,     nec regna uini sortiere
talisnec tenerum Lycidan mirabere, quo calet
iuuentus      nunc omnis et mox uirgines
tepebunt.               20
 


V
Quis multa gracilis te puer in rosaperfusus liquidis urget
odoribus     grato, Pyrrha, sub
 
antro?     cui flauam religas comam,
simplex munditiis? Heu quotiens
fidem               5mutatosque deos flebit et
aspera     nigris aequora
uentis     emirabitur insolens,
 
qui nunc te fruitur credulus aurea,qui semper uacuam, semper
amabilem               10     sperat, nescius
aurae     fallacis. Miseri, quibus
intemptata nites. Me tabula saceruotiua paries indicat
uuida      suspendisse
 
potenti     uestimenta maris
deo.               15


VI
 
Scriberis Vario fortis et hostiumuictor, Maeonii carminis
alite,quam rem cumque ferox nauibus aut
equis     miles te duce gesserit.
Nos, Agrippa, neque haec dicere nec
grauem               5Pelidae stomachum cedere nescii,nec cursus duplicis
 
per mare Vlixei     nec saeuam Pelops domum
conamur, tenues grandia, dum pudorinbellisque lyrae Musa potens
uetat               10laudes egregii Caesaris et
tuas     culpa deterere ingeni.
Quis Martem tunica tectum adamantinadigne scripserit aut puluere
 
Troiconigrum Merionen aut ope
Palladis               15     Tydiden superis parem?
Nos conuiuia, nos proelia uirginumsectis in iuuenes unguibus
acriumcantamus, uacui siue quid urimur     
non praeter solitum
 
leues.               20


VII
Laudabunt alii claram Rhodon aut
 
Mytilenen     aut Ephesum bimarisue
Corinthimoenia uel Baccho Thebas uel Apolline
Delphos     insignis aut Thessala
Tempe;sunt quibus unum opus est intactae Palladis
urbem               5     carmine perpetuo celebrare
 
etundique decerptam fronti praeponere
oliuam;     plurimus in Iunonis
honoremaptum dicet equis Argos ditesque
Mycenas:      me nec tam patiens
Lacedaemon               10nec tam Larisae percussit campus
 
opimae     quam domus Albuneae resonantiset
praeceps Anio ac Tiburni lucus et
uda     mobilibus pomaria riuis.Albus ut
obscuro deterget nubila
caelo               15     saepe Notus neque parturit
 
imbrisperpetuo, sic tu sapiens finire
memento     tristitiam uitaeque
laboresmolli, Plance, mero, seu te fulgentia
signis      castra tenent seu densa
tenebit               20Tiburis umbra tui. Teucer Salamina
 
patremque     cum fugeret, tamen uda
Lyaeotempora populea fertur uinxisse
corona,     sic tristis affatus amicos:'Quo
nos cumque feret melior fortuna
parente,               25     ibimus, o socii
 
comitesque.Nil desperandum Teucro duce et auspice
Teucro:     certus enim promisit
Apolloambiguam tellure noua Salamina
futuram.      O fortes peioraque passimecum
saepe uiri, nunc uino pellite
 
curas;               30     cras ingens iterabimus
aequor.'


VIII
 
     Lydia, dic, per omniste deos oro,
Sybarin cur properes amando     perdere, cur
apricumoderit Campum, patiens pulueris atque
solis,      cur neque
militaris               5inter aequalis equitet, Gallica nec
 
lupatis     temperet ora frenis.Cur timet
flauum Tiberim tangere? Cur oliuum     sanguine
uiperinocautius uitat neque iam liuida gestat
armis               10     bracchia, saepe
discosaepe trans finem iaculo nobilis
 
expedito?     quid latet, ut marinaefilium
dicunt Thetidis sub lacrimosa Troia     
funera, ne
uirilis               15cultus in caedem et Lycias proriperet cateruas?

 

IX
Vides ut alta stet niue candidumSoracte nec iam sustineant
onus     siluae laborantes
geluque     flumina constiterint acuto?
 
Dissolue frigus ligna super
foco               5large reponens atque
benignius     deprome quadrimum
Sabina,     o Thaliarche, merum diota.

 
Permitte diuis cetera, qui simulstrauere uentos aequore
feruido               10     deproeliantis, nec
cupressi     nec ueteres agitantur orni.
Quid sit futurum cras, fuge quaerere, etquem fors dierum cumque
dabit, lucro      adpone nec dulcis
 
amores     sperne, puer, neque tu
choreas,               15
donec uirenti canities abestmorosa. Nunc et Campus et
areae     lenesque sub noctem
susurri      composita repetantur hora,
 
nunc et latentis proditor
intumo               20gratus puellae risus ab
angulo     pignusque dereptum
lacertis     aut digito male pertinaci.

 

X
Mercuri, facunde nepos Atlantis,qui feros cultus hominum
recentumuoce formasti catus et
decorae     more palaestrae,
 
te canam, magni Iouis et
deorum               5nuntium curuaeque lyrae parentem,callidum quicquid
placuit iocoso     condere furto.
Te, boues olim nisi reddidissesper dolum amotas, puerum
minaci               10uoce dum terret, uiduus
 
pharetra     risit Apollo.
Quin et Atridas duce te superbosIlio diues Priamus
relictoThessalosque ignis et iniqua
Troiae               15     castra fefellit.
Tu pias laetis animas reponissedibus uirgaque leuem coercesaurea
 
turbam, superis deorum      gratus et
imis.               20


XI
 
Tu ne quaesieris (scire nefas) quem mihi, quem tibifinem di dederint,
Leuconoe, nec Babyloniostemptaris numeros. Vt melius quicquid erit
pati!Seu pluris hiemes seu tribuit Iuppiter ultimam,quae nunc
oppositis debilitat pumicibus
mare               5Tyrrhenum, sapias, uina liques et spatio breuispem
 
longam reseces. Dum loquimur, fugerit inuidaaetas: carpe diem, quam
minimum credula postero.


XII
 
Quem uirum aut heroa lyra uel acritibia sumis celebrare,
Clio?Quem deum? Cuius recinet
iocosa     nomen imago
aut in umbrosis Heliconis
oris               5aut super Pindo gelidoue in Haemo?Vnde uocalem temere
 
insecutae     Orphea siluae
arte materna rapidos morantemfluminum lapsus celerisque
uentos,               10blandum et auritas fidibus
canoris     ducere quercus.
Quid prius dicam solitis parentislaudibus, qui res hominum ac
 
deorum,qui mare ac terras uariisque
mundum               15     temperat horis?
Vnde nil maius generatur ipsonec uiget quicquam simile aut
secundum;proximos illi tamen occupabit     
Pallas
 
honores.               20
Proeliis audax, neque te silebo,Liber, et saeuis inimica
uirgobeluis, nec te, metuende
certa     Phoebe sagitta.
Dicam et Alciden puerosque
 
Ledae,               25hunc equis, illum superare pugnisnobilem; quorum
simul alba nautis     stella refulsit,
defluit saxis agitatus umor,concidunt uenti fugiuntque
nubes               30et minax, quod sic uoluere,
ponto     unda recumbit.
 
Romulum post hos prius an quietumPompili regnum memorem, an
superbosTarquini fasces, dubito, an
Catonis               35     nobile letum.
Regulum et Scauros animaeque magnaeprodigum Paulum superante
Poenogratus insigni referam Camena     
 
Fabriciumque.               40
Hunc et incomptis Curium capillisutilem bello tulit et
Camillumsaeua paupertas et auitus
apto     cum lare fundus.
Crescit occulto uelut arbor
 
aeuo               45fama Marcelli; micat inter omnisIulium sidus, uelut
inter ignis     luna minores.
Gentis humanae pater atque custos,orte Saturno, tibi cura
magni               50Caesaris fatis data: tu
secundo     Caesare regnes.
 
Ille seu Parthos Latio imminentisegerit iusto domitos
triumphosiue subiectos Orientis
orae               55     Seras et Indos,
te minor laetum reget aequus orbem:tu graui curru quaties
Olympum,tu parum castis inimica mittes     
 
fulmina
lucis.               60


XIII
 
     Cum tu, Lydia, Telephiceruicem roseam,
cerea Telephi     laudas bracchia, uae,
meumferuens difficili bile tumet
iecur.      Tunc nec mens mihi nec
colorcerta sede manet, umor et in
 
genas               5     furtim labitur,
arguensquam lentis penitus macerer
ignibus.     Vror, seu tibi
candidosturparunt umeros inmodicae
mero               10     rixae, siue puer
 
furensinpressit memorem dente labris
notam.     Non, si me satis audias,speres
perpetuum dulcia barbare      laedentem oscula,
quae
Venus               15quinta parte sui nectaris
 
imbuit.     Felices ter et ampliusquos
inrupta tenet copula nec malis     diuolsus
querimoniissuprema citius soluet amor
die.               20

 

XIV
O nauis, referent in mare te nouifluctus. O quid agis? Fortiter
occupa     portum. Nonne uides
ut     nudum remigio latus,
 
et malus celeri saucius
Africo               5antemnaque gemant ac sine
funibus     uix durare
carinae     possint imperiosius
aequor? Non tibi sunt integra lintea,non di, quos iterum pressa uoces
 
malo.               10     Quamuis Pontica
pinus,     siluae filia nobilis,
iactes et genus et nomen inutile:nil pictis timidus nauita
puppibus      fidit. Tu, nisi
uentis               15     debes ludibrium, caue.
 
Nuper sollicitum quae mihi taedium,nunc desiderium curaque non
leuis,     interfusa
nitentis      uites aequora
Cycladas.               20

 

XV
Pastor cum traheret per freta nauibusIdaeis Helenen perfidus
hospitam,ingrato celeris obruit
otio     uentos ut caneret fera
 
Nereus fata: 'Mala ducis aui
domum               5quam multo repetet Graecia milite,coniurata tuas
rumpere nuptias     et regnum Priami uetus.
Heu, heu, quantus equis, quantus adest uirissudor! Quanta moues
funera
 
Dardanae               10genti! Iam galeam Pallas et
aegida     currusque et rabiem parat.
Nequicquam Veneris praesidio feroxpectes caesariem grataque
feminisinbelli cithara carmina
diuides;               15     nequicquam thalamo grauis
 
hastas et calami spicula Cnosiiuitabis strepitumque et celerem
sequiAiacem: tamen, heu serus,
adulteros      crines puluere collines.
Non Laertiaden, exitium
tuae               20gentis, non Pylium Nestora respicis?Vrgent inpauidi
 
te Salaminius     Teucer, te Sthenelus sciens
pugnae, siue opus est imperitare
equis,               25non auriga piger; Merionen quoquenosces. Ecce furit
te reperire atrox     Tydides melior patre,
quem tu, ceruus uti uallis in alterauisum parte lupum graminis
 
inmemor,               30sublimi fugies mollis
anhelitu,     non hoc pollicitus tuae.
Iracunda diem proferet Iliomatronisque Phrygum classis
Achillei;post certas hiemes uret
Achaicus               35     ignis Iliacas domos.'
 


XVI
O matre pulchra filia pulchrior,quem criminosis cumque uoles
modum     pones iambis, siue
 
flamma     siue mari libet Hadriano.
Non Dindymene, non adytis
quatit               5mentem sacerdotum incola
Pythius,     non Liber aeque, non
acuta     sic geminant Corybantes aera,
 
tristes ut irae, quas neque Noricusdeterret ensis nec mare
naufragum               10     nec saeuus ignis nec
tremendo     Iuppiter ipse ruens tumultu.
Fertur Prometheus addere principilimo coactus particulam
undique      desectam et insani
 
leonis     uim stomacho apposuisse
nostro.               15
Irae Thyesten exitio grauistrauere et altis urbibus
ultimae     stetere causae, cur
perirent      funditus inprimeretque
 
muris               20
hostile aratrum exercitus insolens.Conpesce mentem: me quoque
pectoris     temptauit in dulci
iuuenta     feruor et in celeres iambos
misit furentem. Nunc ego
 
mitibus               25mutare quaero tristia, dum
mihi     fias recantatis
amica     opprobriis animumque reddas.


 
XVII
Velox amoenum saepe Lucretilemmutat Lycaeo Faunus et
igneam     defendit aestatem
capellis     usque meis pluuiosque uentos.
Inpune tutum per nemus
 
arbutos               5quaerunt latentis et thyma
deuiae     olentis uxores
mariti     nec uiridis metuunt colubras
nec Martialis haediliae lupos,utcumque dulci, Tyndari,
fistula               10     ualles et Vsticae
 
cubantis     leuia personuere saxa.
Di me tuentur, dis pietas meaet Musa cordi est. Hic tibi
copia      manabit ad plenum
benigno     ruris honorum opulenta
cornu;               15
 
hic in reducta ualle Caniculaeuitabis aestus et fide
Teia     dices laborantis in
uno      Penelopen uitreamque
Circen;               20
hic innocentis pocula Lesbiiduces sub umbra nec
 
Semeleius     cum Marte confundet
Thyoneus     proelia nec metues proteruum
suspecta Cyrum, ne male
dispari               25incontinentis iniciat
manus     et scindat haerentem
 
coronam     crinibus inmeritamque uestem.


XVIII
Nullam, Vare, sacra uite prius seueris arboremcirca mite solum
 
Tiburis et moenia Catili;siccis omnia nam dura deus proposuit
nequemordaces aliter diffugiunt sollicitudines.Quis post uina grauem
militiam aut pauperiem
crepat?               5Quis non te potius, Bacche pater, teque decens
Venus?Ac ne quis modici transiliat munera Liberi,Centaurea monet cum
 
Lapithis rixa super merodebellata, monet Sithoniis non leuis
Euhius,cum fas atque nefas exiguo fine
libidinum               10discernunt auidi. Non ego te, candide
Bassareu,inuitum quatiam nec uariis obsita frondibussub diuum
rapiam. Saeua tene cum Berecyntiocornu tympana, quae subsequitur caecus
 
amor suiet tollens uacuum plus nimio gloria
uerticem               15arcanique fides prodiga, perlucidior uitro.


XIX
 
     Mater saeua CupidinumThebanaeque iubet
me Semelae puer     et lasciua
Licentiafinitis animum reddere
amoribus.      Vrit me Glycerae
nitor               5splendentis Pario marmore
 
purius;     urit grata proteruitaset uoltus
nimium lubricus aspici.     In me tota ruens
VenusCyprum deseruit, nec patitur
Scythas               10     aut uersis animosum
equisParthum dicere nec quae nihil
 
attinent.     Hic uiuum mihi caespitem,
hicuerbenas, pueri, ponite turaque     
bimi cum patera meri:mactata ueniet lenior
hostia.               15

 

XX
Vile potabis modicis Sabinumcantharis, Graeca quod ego ipse
testaconditum leui, datus in
theatro     cum tibi plausus,
 
care Maecenas eques, ut
paterni               5fluminis ripae simul et iocosaredderet laudes tibi
Vaticani     montis imago.
Caecubum et prelo domitam Calenotu bibes uuam; mea nec
Falernae               10temperant uites neque
 
Formiani     pocula colles.


XXI
Dianam tenerae dicite uirgines,intonsum, pueri, dicite
 
Cynthium     Latonamque
supremo     dilectam penitus Ioui;
uos laetam fluuiis et nemorum
coma,               5quaecumque aut gelido prominet
Algido,     nigris aut
 
Erymanthi     siluis aut uiridis Gragi;
uos Tempe totidem tollite laudibusnatalemque, mares, Delon
Apollinis               10     insignemque
pharetra     fraternaque umerum lyra.
Hic bellum lacrimosum, hic miseram famempestemque a populo et
 
principe Caesare in      Persas atque
Britannos     uestra motus aget
prece.               15


 
XXII
Integer uitae scelerisque purusnon eget Mauris iaculis neque
arcunec uenenatis grauida
sagittis,     Fusce, pharetra,
siue per Syrtis iter
 
aestuosas               5siue facturus per inhospitalemCaucasum uel quae loca
fabulosus     lambit Hydaspes.
Namque me silua lupus in Sabina,dum meam canto Lalagem et
ultra               10terminum curis uagor
expeditis,     fugit inermem,
 
quale portentum neque militarisDaunias latis alit aesculetisnec
Iubae tellus generat,
leonum               15     arida nutrix.
Pone me pigris ubi nulla campisarbor aestiua recreatur aura,quod
latus mundi nebulae malusque      Iuppiter
 
urget;               20
pone sub curru nimium propinquisolis in terra domibus
negata:dulce ridentem Lalagen
amabo,     dulce loquentem.

 

XXIII
Vitas inuleo me similis, Chloe,quaerenti pauidam montibus
auiis     matrem non sine
uano     aurarum et silua metu.
 
Nam seu mobilibus ueris
inhorruit               5aduentus folliis, seu uirides
rubum     dimouere
lacertae,     et corde et genibus tremit.
Atqui non ego te, tigris ut asperaGaetulusue leo, frangere
 
persequor:               10     tandem desine
matrem     tempestiua sequi uiro.


XXIV
 
Quis desiderio sit pudor aut modustam cari capitis? Praecipe
lububriscantus, Melpomene, cui liquidam
pater     uocem cum cithara dedit.
Ergo Quintilium perpetuus
sopor               5urget? Cui Pudor et Iustitiae soror,incorrupta Fides,
 
nudaque Veritas     quando ullum inueniet
parem?
Multis ille bonis flebilis occidit,nulli flebilior quam tibi,
Vergili.               10Tu frustra pius, heu, non ita
creditum     poscis Quintilium deos.
 
Quid si Threicio blandius Orpheoauditam moderere arboribus
fidem?Num uanae redeat sanguis
imagini,               15     quam uirga semel horrida,
non lenis precibus fata recludere,nigro compulerit Mercurius
gregi?durum: sed leuius fit patientia     
 
quicquid corrigere est
nefas.               20


XXV
 
Parcius iunctas quatiunt fenestrasiactibus crebris iuuenes
proteruinec tibi somnos adimunt
amatque     ianua limen,
quae prius multum facilis
mouebat               5cardines. Audis minus et minus iam:'Me tuo longas
 
pereunte noctes,     Lydia, dormis?'
Inuicem moechos anus arrogantisflebis in solo leuis
angiportu               10Thracio bacchante magis
sub     interlunia uento,
cum tibi flagrans amor et libido,quae solet matres furiare
 
equorum,saeuiet circa iecur
ulcerosum               15     non sine questu,
laeta quod pubes hedera uirentigaudeat pulla magis atque
myrto,aridas frondes hiemis sodali     
dedicet
 
Euro.               20


XXVI
Musis amicus tristitiam et metustradam proteruis in mare
 
Creticum     portare uentis, quis sub
Arcto     rex gelidae metuatur orae,
quid Tiridaten terreat,
unice               5securus. O quae fontibus
integris     gaudes, apricos necte
 
flores,     necte meo Lamiae coronam,
Piplea dulcis. Nil sine te meiprosunt honores; hunc fidibus
nouis,               10     hunc Lesbio sacrare
plectro     teque tuasque decet sorores.

 

XXVII
Natis in usum laetitiae scyphispugnare Thracum est; tollite
barbarum     morem uerecundumque
Bacchum     sanguineis prohibete rixis.
 
Vino et lucernis Medus
acinaces               5immane quantum discrepat;
impium     lenite clamorem,
sodales,     et cubito remanete presso.
Voltis seueri me quoque sumerepartem Falerni? Dicat
 
Opuntiae               10     frater Megyllae quo
beatus     uolnere, qua pereat sagitta.
Cessat uoluntas? Non alia bibammercede. Quae te cumque domat
Venus      non erubescendis
adurit     ignibus ingenuoque
 
semper               15
amore peccas. Quicquid habes, age,depone tutis auribus. A!
miser,     quanta laborabas
Charybdi,      digne puer meliore
flamma.               20
 
Quae saga, quis te soluere Thessalismagus uenenis, quis poterit
deus?     uix inligatum te
triformi     Pegasus expediet Chimaera.


 
XXVIII
Te maris et terrae numeroque carentis
harenae     mensorem cohibent,
Archyta,pulueris exigui prope latum parua
Matinum     munera nec quicquam tibi
 
prodestaerias temptasse domos animoque
rotundum               5     percurrisse polum
morituro.Occidit et Pelopis genitor, conuiua
deorum,     Tithonusque remotus in auraset
Iouis arcanis Minos admissus habentque     
 
Tartara Panthoiden iterum
Orco               10demissum, quamuis clipeo Troiana
refixo     tempora testatus nihil
ultraneruos atque cutem morti concesserat
atrae,     iudice te non sordidus
 
auctornaturae uerique. Sed omnis una manet
nox               15     et calcanda semel uia
leti.Dant alios Furiae toruo spectacula
Marti,     exitio est auidum mare
nautis;mixta senum ac iuuenum densentur funera,
 
nullum      saeua caput Proserpina
fugit.               20Me quoque deuexi rapidus comes
Orionis     Illyricis Notus obruit undis.At
tu, nauta, uagae ne parce malignus
harenae     ossibus et capiti
 
inhumatoparticulam dare: sic, quodcumque minabitur
Eurus               25     fluctibus Hesperiis,
Venusinaeplectantur siluae te sospite multaque
merces,     unde potest, tibi defluat
aequoab Ioue Neptunoque sacri custode
 
Tarenti.      Neglegis inmeritis
nociturampostmodo te natis fraudem committere? Fors
et               30     debita iura uicesque
superbaete maneant ipsum: precibus non linquar
inultis     teque piacula nulla
 
resoluent.Quamquam festinas, non est mora longa;
licebit               35     iniecto ter puluere
curras.


 
XXIX
Icci, beatis nunc Arabum inuidesgazis et acrem militiam
paras     non ante deuictis
Sabaeae     regibus horribilique Medo
nectis catenas? Quae tibi
 
uirginum               5sponso necato barbara
seruiet?     puer quis ex aula
capillis     ad cyathum statuetur unctis,
doctus sagittas tendere Sericasarcu paterno? Quis neget
arduis               10     pronos relabi posse
 
riuos     montibus et Tiberim reuerti,
cum tu coemptos undique nobilislibros Panaeti Socraticam et
domum      mutare loricis
Hiberis,     pollicitus meliora,
tendis?               15
 


XXX
O Venus regina Cnidi Paphique,sperne dilectam Cypron et
uocantisture te multo Glycerae
 
decoram     transfer in aedem.
Feruidus tecum puer et
solutis               5Gratiae zonis properentque Nymphaeet parum comis sine
te Iuuentas     Mercuriusque.

 

XXXI
Quid dedicatum poscit Apollinemuates? Quid orat, de patera
nouum     fundens liquorem? Non
opimae     Sardiniae segetes feraces,
 
non aestuosae grata
Calabriae               5armenta, non aurum aut ebur
Indicum,     non rura, quae Liris
quieta     mordet aqua taciturnus amnis.
Premant Calena falce quibus deditFortuna uitem, diues et
 
aureis               10     mercator exsiccet
culillis     uina Syra reparata merce,
dis carus ipsis, quippe ter et quateranno reuisens aequor
Atlanticum      inpune: me pascust
oliuae,     me cichorea leuesque
 
maluae.               15
Frui paratis et ualido mihi,Latoe, dones, at, precor,
integra     cum mente, nec turpem
senectam      degere nec cithara
carentem.               20
 


XXXII
Poscimur. Si quid uacui sub umbralusimus tecum, quod et hunc in
annumuiuat et pluris, age, dic
 
Latinum,     barbite, carmen,
Lesbio primum modulate
ciui,               5qui, ferox bello, tamen inter arma,siue iactatam
religarat udo     litore nauem,
Liberum et Musas Veneremque et illisemper haerentem puerum
 
canebat               10et Lycum nigris oculis
nigroque     crine decorum.
O decus Phoebi et dapibus supremigrata testudo Iouis, o
laborumdulce lenimen, mihi cumque
salue               15     rite uocanti.
 


XXXIII
Albi, ne doleas plus nimio memorinmitis Glycerae neu
miserabilisdescantes elegos, cur tibi
 
iunior     laesa praeniteat fide.
Insignem tenui fronte
Lycorida               5Cyri torret amor, Cyrus in asperamdeclinat Pholoen:
sed prius Apulis     iungentur capreae lupis
quam turpi Pholoe peccet adultero.Sic uisum Veneri, cui placet
 
imparis               10formas atque animos sub iuga
aenea     saeuo mittere cum ioco.
Ipsum me melior cum peteret Venus,grata detinuit compede
Myrtalelibertina, fretis acrior
Hadriae               15     curuantis Calabros sinus.
 


XXXIV
Parcus deorum cultor et infrequens,insanientis dum
sapientiae     consultus erro, nunc
 
retrorsum     uela dare atque iterare cursus
cogor relictos: namque
Diespiter               5igni corusco nubila
diuidens     plerumque, per purum
tonantis     egit equos uolucremque currum,
 
quo bruta tellus et uaga flumina,quo Styx et inuisi horrida
Taenari               10     sedes Atlanteusque
finis     concutitur. Valet ima summis
mutare et insignem attenuat deus,obscura promens; hinc apicem
rapax      Fortuna cum stridore
 
acuto     sustulit, hic posuisse
gaudet.               15


XXXV
 
O diua, gratum quae regis Antium,praesens uel imo tollere de
gradu     mortale corpus uel
superbos     uertere funeribus triumphos,
te pauper ambit sollicita
prece               5ruris colonus, te dominam
 
aequoris     quicumque Bythyna
lacessit     Carpathium pelagus carina.
Te Dacus asper, te profugi Scythae,urbesque gentesque et Latium
ferox               10     regumque matres barbarorum
et     purpurei metuunt tyranni,
 
iniurioso ne pede proruasstantem columnam, neu populus
frequens      ad arma cessantis, ad
arma     concitet imperiumque
frangat.               15
Te semper anteit serua Necessitas,clauos trabalis et cuneos
 
manu     gestans aena nec
seuerus      uncus abest liquidumque
plumbum;               20
te Spes et albo rara Fides colituelata panno nec comitem
abnegat,     utcumque mutata
 
potentis     ueste domos inimica linquis;
at uolgus infidum et meretrix
retro               25periura cedit, diffugiunt
cadis     cum faece siccatis
amici,     ferre iugum pariter dolosi.
 
Serues iturum Caesarem in ultimosorbis Britannos et iuuenum
recens               30     examen Eois
timendum     partibus Oceanoque rubro.
Heu heu, cicatricum et sceleris pudetfratrumque. Quid nos dura
refugimus      aetas, quid intactum
 
nefasti     liquimus? Vnde manum
iuuentus               35
metu deorum continuit? Quibuspepercit aris? O utinam
noua     incude diffingas retusum
in      Massagetas Arabasque
 
ferrum!               40


XXXVI
     Et ture et fidibus iuuatplacare et
 
uituli sanguini debito     custodes Numidae
deos,qui nunc Hesperia sospes ab
ultima      caris multa
sodalibus,               5nulli plura tamen diuidit
oscula     quam dulci Lamiae, memoractae
 
non alio rege puertiae     mutataeque simul
togae.Cressa ne careat pulchra dies
nota               10     neu promptae modus
amphoraeneu morem in Salium sit requies
pedum     neu multi Damalis meriBassum
 
Threicia uincat amystide      neu desint epulis
rosae               15neu uiuax apium neu breue
lilium.     Omnes in Damalin putresdeponent
oculos nec Damalis nouo     diuelletur
adulterolasciuis hederis
 
ambitiosior.               20


XXXVII
Nunc est bibendum, nunc pede liberopulsanda tellus, nunc
 
Saliaribus     ornare puluinar
deorum     tempus erat dapibus, sodales.
Antehac nefas depromere
Caecubum               5cellis auitis, dum
Capitolio     regina dementis
 
ruinas     funus et imperio parabat
contaminato cum grege turpiummorbo uirorum, quidlibet
impotens               10     sperare fortunaque
dulci     ebria. Sed minuit furorem
uix una sospes nauis ab ignibus,mentemque lymphatam
 
Mareoticoredegit in ueros
timores               15     Caesar, ab Italia uolantem
remis adurgens, accipiter uelutmollis columbas aut leporem
citus     uenator in campis
niualis      Haemoniae, daret ut
 
catenis               20
fatale monstrum. Quae generosiusperire quaerens nec
muliebriter     expauit ensem nec
latentis     classe cita reparauit oras,
ausa et iacentem uisere
 
regiam               25uoltu sereno, fortis et
asperas     tractare serpentes, ut
atrum     corpore conbiberet uenenum,
deliberata morte ferocior:saeuis Liburnis scilicet
inuidens               30     priuata deduci
 
superbo,     non humilis mulier, triumpho.


XXXVIII
Persicos odi, puer, apparatus,displicent nexae philyra
 
coronae,mitte sectari, rosa quo
locorum     sera moretur.
Simplici myrto nihil
adlabores               5sedulus, curo: neque te ministrumdedecet myrtus neque
me sub arta     uite